Badanie PSA całkowity

PSA całkowity

PSA to tak zwany swoisty antygen sterczowy, białko wytwarzane przez stercz, czyli gruczoł krokowy. Badanie PSA całkowity wykonywane jest z krwi pacjenta w celu wczesnego wykrycia raka prostaty.

Badanie PSA jest bezbolesne i można je wykonać o każdej porze dnia, o ile będziemy przestrzegać zasad przygotowania do badania. Jest to jedno z podstawowych przesiewowych badań, jakie mężczyźni powinni wykonywać. Do czynników ryzyka zalicza się wiek i predyspozycje genetyczne. Jest ono znacznie większe, jeśli na raka prostaty chorowało dwóch najbliższych krewnych.

Kto powinien wykonać badanie PSA?

Badanie PSA całkowity powinni wykonać mężczyźni, którzy:

• ukończyli 50 rok życia, co 1–2 lata
• ukończyli 45. rok życia, jeżeli ich ojciec lub brat zachorował na raka stercza
• przed 65. rokiem życia
• ukończyli 40. rok życia, jeżeli zachorowania na raka stercza dotyczyły wielu krewnych przed 65. rokiem życia
• mają objawy raka prostaty
• mają krwiomocz, cierpią na ból krocza lub podbrzusza
• są obciążeni skłonnością genetyczną do raka prostaty

Częstotliwość powtarzania badania zależy od wyniku PSA:

< 2,5 ng/ml co 2 lata,

2,5 ng/ml i więcej corocznie.

Decyzja o wykonaniu badania powinna być podjęta przez pacjenta po przekazaniu mu informacji o korzyściach i ryzyku związanym z przeprowadzeniem badania (wyniki fałszywie dodatnie – podwyższone stężenie PSA może być związane także z łagodnym rozrostem gruczołu krokowego oraz ze stanami zapalnymi w jego obrębie.). Należy zwracać uwagę również na szybkość narastania stężenia PSA. Wzrost o ponad 20% na rok lub o ponad 0,75 ng/ml może świadczyć o zachorowaniu.

Rak prostaty objawy

• częste oddawanie moczu
• parcie na pęcherz
• osłabienie strumienia moczu
• zaparcia
• bóle pleców w odcinku lędźwiowym kręgosłupa
• utrata wagi
• zaburzenia erekcji

Należy pamiętać, aby nie bagatelizować pierwszych objawów chorobowych. Wykrycie nowotworu w zaawansowanym stadium znacząco utrudnia leczenie. Rak prostaty we wczesnej fazie nie daje charakterystycznych objawów, ale wraz z rozwojem może łatwo tworzyć przerzuty na węzły chłonne.

Ponad 10 mężczyzn codziennie umiera z powodu raka prostaty – pamiętaj o wykonaniu badań przesiewowych!

PSA całkowity norma

• 40.–49. rok życia to 1,5 ng/ml
• 50.–59. rok życia to 2,5 ng/ml
• 60.–69. rok życia to 4,5 ng/ml
• 70.–79. rok życia to 7,5 ng/ml

Wynik badania należy zawsze omówić z lekarzem prowadzącym, który na podstawie badania i wywiadu z pacjentem, oceni, czy należy wykonywać dalsze badania.

PSA całkowity podwyższony

Jeśli wynik pacjenta jest powyżej 10 ng/ml, to jest to już wynik kwalifikujący do grupy podwyższonego ryzyka raka prostaty. Lekarz może wtedy zalecić dalszą diagnostykę.

PSA całkowity podwyższony wynik może być też wynikiem przebytego badania per rectum lub stanu zapalnego po cewnikowaniu pęcherza moczowego, najczęstszą przyczyną jest także łagodny przerost prostaty.

Sprawdź, jak się przygotować do badania w kolejnej zakładce.

Badanie PSA wymaga przygotowania

Czynności, takie jak:

1. jazda pociągiem
2. jazda na rowerze
3. stosunek płciowy

powodują ucisk gruczołu krokowego i wzrost stężenia PSA w surowicy. W związku z tym oznaczenie PSA należy wykonać 2 dni przed lub po wymienionych czynnościach.

Zaleca się pobieranie krwi na czczo, czyli z zachowaniem 8–12 godzinnej przerwy od czasu ostatniego posiłku. Przed wykonaniem badania należy unikać spożywania alkoholu i palenia wyrobów tytoniowych.

Bezpośrednio przed badaniem można wypić niewielką ilość wody. Przed pobraniem wskazany jest 15 minutowy odpoczynek.

Ważne! W przypadku nieprawidłowego przygotowania do badania uzyskany wynik nie będzie miarodajny.

Procedura pobrania krwi

Badanie polega na pobraniu krwi do probówki z żyły łokciowej. Zgodnie z procedurą pobrania, czyli: odkażenie skóry, założenie opaski uciskowej oraz zaciskanie palców dłoni w celu ekspozycji żyły. Pobranie krwi trwa kilkanaście sekund. Po pobraniu krwi należy uciskać miejsce po wkłuciu na wyprostowanej ręce. Procedura trwa maksymalnie kilka minut.

Wyniki badania PSA

• Wynik badania dostępny w ciągu 1 dnia roboczego.
• Możliwość odbioru wyniku w recepcji dowolnego Centrum Medicover.
• Możliwość dostępu do wyniku przez Internet w Medicover Online (konieczne pobranie hasła dostępu w recepcji Centrum Medicover).

• Regulamin Świadczenia Usług Jednorazowych 6/2018