Twój koszyk jest pusty. Dodaj produkty i rozpocznij zakupy.
Wygląda na to, że JavaScript jest wyłączony w twojej przeglądarce. Musisz mieć uruchomioną obsługę JavaScript w przeglądarce, żeby korzystać z tej witryny.
Spożywanie niskiej jakości, wysokoprzetworzonej żywności przyczynia się do powstania niedoborów składników odżywczych, witamin oraz mikro- i makroelementów, jak magnez, jod, fluor, cynk czy selen. Te dwa ostatnie zwane „minerałami płodności” mają duży udział w prawidłowym funkcjonowaniu układu rozrodczego, nie tylko u kobiet, ale również u mężczyzn.
Spis treści:
Selen należy do grupy mikroelementów, co oznacza, że musimy go dostarczać do organizmu w niewielkich ilościach. Jest jednak niezbędny w przebiegu wielu procesów metabolicznych w komórkach naszego ciała. Bierze udział w detoksykacji organizmu tworząc nieaktywne kompleksy z metalami ciężkimi takimi jak kadm, ołów i rtęć oraz aflatoksynami. Odgrywa znaczącą rolę w biosyntezie kwasów tłuszczowych, steroidów i rybozy, niezbędnej do syntezy DNA i RNA. Ma wpływ na rozrodczość, różnicowanie komórek i tkanek oraz aktywność układu odpornościowego. Pobudza układ immunologiczny do produkcji przeciwciał i zwiększa aktywność komórek odpornościowych. Chroni serce i naczynia krwionośne przed zmianami patologicznymi. Reguluje poziom mediatorów stanu zapalnego w astmie. Białka zawierające selen stabilizują błony komórkowe. Również w połączeniu z białkami bierze udział w ważnych procesach fizjologicznych. Selen pełni funkcję przeciwutleniacza, właśnie dlatego, że wchodzi w skład enzymów oksydoredukcyjnych.
Peroksydaza glutationowa jest częścią układu antyoksydacyjnego, chroniącego komórki przed wolnymi rodnikami. Zawiera w swoim centrum aktywnym selen w postaci selenocysteiny – aminokwasu cysteiny, w którym atom siarki zamieniony jest na atom selenu. Aktywność peroksydazy glutationowej zmniejsza się wraz z wiekiem. Skuteczność jej działania mogą również ograniczać niedobór zredukowanego glutationu i przewlekły deficyt selenu w organizmie.
Co wpływa na płodność u mężczyzn? Jedną z głównych przyczyn męskiej niepłodności są uszkodzenia plemników i ich materiału genetycznego, spowodowane przez stres oksydacyjny. Przyczynia się do tego zbyt duży poziom reaktywnych form tlenu wytwarzanych przez leukocyty i nieprawidłowo zbudowane męskie komórki rozrodcze. Nadmiar nadtlenku wodoru powoduje uszkodzenie DNA, rozszczelnienie błon komórkowych i śmierć komórkową plemników.
Stres oksydacyjny zaburza ruchliwość plemników, zmniejsza ich liczbę, pogarsza parametry morfologiczne i obniża ich aktywność. Narządy rozrodcze są szczególnie wrażliwe na działanie reaktywnych form tlenu, które m.in. uszkadzają jądra. Zmniejszają także syntezę testosteronu, co obniża popęd seksualny u mężczyzn. Nic więc dziwnego, że naukowcy wciąż poszukują skutecznych antyoksydantów przeciwdziałających uszkodzeniom spowodowanym przez nadmierną ilość wolnych rodników. Jak dotąd bezsprzecznie skuteczną bronią w walce reaktywnymi formami tlenu (RFT) okazały się być: selen, L-karnityna, witamina C, witamina E, cynk.
W aptekach dostępne są różnorodne suplementy diety dla mężczyzn, którzy chcą wspomóc swoją płodność w okresie starań o dziecko. Wybierając suplement wspomagający męską płodność warto sprawdzić, czy preparat posiada odpowiednie badania laboratoryjne. Dzięki nim możemy mieć pewność, że faktyczna zawartość składników aktywnych w preparacie jest zgodna z tą deklarowaną przez producenta. Badania laboratoryjne są wymagane dla leków na receptę, jednak jeśli chodzi o suplementy diety ich wykonanie nie jest obowiązkowe. Medicover Vital Płodność Men to suplement diety opracowany przez farmaceutów z myślą o mężczyznach powyżej 18 roku życia, którzy starają się o dziecko. Preparat zawiera w składzie mikro- i makroelementy, w tym cynk, który pomaga w utrzymaniu prawidłowej płodności i funkcji rozrodczych oraz selen, który wpływa na prawidłowy przebiegu spermatogenezy. Ponadto formuła preparatu została przygotowana przez farmaceutów i jest przyjazna dla osób na diecie bezglutenowej, nie zawiera cukru oraz barwników.
Selen w monoterapii nie wydaje się być tak skuteczny jak w połączeniu z innymi antyoksydantami.
Selen wpływa również na płodność kobiet i rozwój organizmu potomstwa. Prawidłowy poziom selenu zmniejsza ryzyko poronień i porodów przedwczesnych oraz zapobiega niskiej masie urodzeniowej u potomstwa.
Dieta a płodność. Gdzie szukać selenu?
Selen jest magazynowany w wątrobie, nerkach, włosach i paznokciach. Mniej więcej połowa zasobów selenu w organizmie mężczyzny znajduje się w jądrach i przewodach nasiennych oraz w spermie. Znaczne ilości selenu są usuwane podczas ejakulacji, stąd u mężczyzn aktywnych seksualnie zwiększa się zapotrzebowanie na selen.
Biodostępność selenu wzrasta, gdy dieta jest bogata w białko (zwłaszcza metioninę), witaminy A, C i E i inne antyoksydanty, spada natomiast w obecności metali ciężkich.
Do głównych źródeł selenu w diecie zaliczamy:
Zarówno niedobór jak i nadmiar selenu w organizmie sprzyjają rozwojowi zmian nowotworowych i negatywnie wpływają na płodność kobiet i mężczyzn.
Poziom selenu w pokarmach jest związany z jego stężeniem w wodzie i glebie. Środowisko poddane nadmiernej eksploatacji znacznie ubożeje w pierwiastki śladowe, co przekłada się na ich niedobory w organizmie. Ponadto współwystępowanie metali ciężkich tworzących silne kompleksy z selenem również zmniejsza biodostępność tego pierwiastka. Na niedobór selenu mają również wpływ zaburzenia wchłaniania, niedożywienie, nieprawidłowo skomponowana dieta, alkoholizm i ekspozycja na dym tytoniowy.
Niedobór selenu w diecie:
Według norm żywienia dla populacji Polski przedstawionych w 2020 r. zapotrzebowanie na selen podane w mikrogramach na dobę w różnych grupach wiekowych przedstawia się następująco:
Niemowlęta
Dzieci i młodzież
dorośli
0-6 m.
7-11 m.
1-3 l.
4-9 l.
10-12 l.
13-18 l.
> 19 r.ż.
ciężarne
karmiące
EAR
15
20
17
23
35
45
50
60
RDA
30
40
55
70
EAR to poziom średniego zapotrzebowania, natomiast RDA to poziom zalecanego spożycia stosowane w normach dla populacji Polski.
Stężenie selenu w surowicy krwi u osób dorosłych powinno wynosić 80-120 mcg/l, a w pełnej krwi 100-140 mcg/l.
Należy pamiętać, że selen jest nam potrzebny w bardzo niewielkich ilościach. Różnica między zalecanym spożyciem, a dawkami toksycznymi selenu nie jest duża, stąd łatwo go przedawkować. Nadmiar selenu określamy mianem selenozy. Występuje na skutek długotrwałego przyjmowania selenu w dawkach przekraczających 400 mcg na dobę. Objawami ostrego zatrucia selenem są:
W przypadku przewlekłego nadmiaru selenu możemy zaobserwować:
Nie ma swoistego antidotum na zatrucia selenem, można jedynie zastosować płukanie żołądka, wzmożoną diurezę, a w ekstremalnych przypadkach dializę. W warunkach fizjologicznych selen jest wydalany z moczem, z kałem, z potem i przez płuca z wydychanym powietrzem. Jego wydalanie następuje trójfazowo, a końcowy okres półtrwania waha się między 65 a 116 dni.
Przed rozpoczęciem suplementacji preparatami zawierającymi selen warto skonsultować się z lekarzem i oznaczyć jego poziom w organizmie. W przypadku zaburzeń funkcjonowania tarczycy bardzo ważne jest, aby najpierw wyrównać poziom jodu, który bierze udział w tworzeniu hormonów tarczycy. Selen natomiast wchodzi w skład reduktazy tioredoksynowej i 5-dejodynazy. Enzymy te w przekształcają tetrajodotyroninę (T4) do trójjodotyroniny (T3) – aktywnej formy hormonu tarczycy. Jego suplementacja mimo niedoborów jodu może doprowadzić do zaburzenia stosunku T3/T4.
Dowiedz się więcej:
„Fertility and diet: Is there a connection?”
https://www.health.harvard.edu/blog/fertility-and-diet-is-there-a-connection-2018053113949
„Male Infertility”
https://www.health.harvard.edu/a_to_z/male-infertility-a-to-z
„Male Reproductive Disorders and Fertility Trends: Influences of Environment and Genetic Susceptibility”
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4698396/
Strona korzysta z plików cookie w celu realizacji usług zgodnie z Regulaminem serwisu. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do cookie w Twojej przeglądarce lub konfiguracji usługi (Polityka cookies).