Wirus HCV – zakażenie, objawy WZW, diagnoza zapalenia wątroby typu C

Wirus HCV (ang. hepatitis C virus) jest przyczyną zapalenia wątroby typu C, które może skutkować poważnym uszkodzeniem tego narządu. HCV rozprzestrzenia się głównie przez kontakt z zakażoną krwią . Oszacowano, że połowa chorych nie jest świadoma zakażenia, bo zwykle przez wiele lat przebiega ono bezobjawowo. Co jeszcze trzeba wiedzieć?

Spis treści:

1. Wirus HCV – co to jest
2. Zakażenie HCV
3. Zapalenie wątroby typu C
4. HCV jakie wykonać badanie?
5. Wirus HCV reaktywny i niereaktywny – co to znaczy
6. Leczenie zapalenia wątroby typu C
7. Wirusowe zapalenie wątroby typu C zapobieganie

Wirus HCV – co to jest

HCV to patogen odpowiedzialny za wirusowe zapalenie wątroby typu C (wzw typu C). Początkowo wywołuje ostre zapalenie wątroby, które często nie daje objawów i pozostaje niezdiagnozowane. Około 15-50 proc. zakażonych eliminuje HCV z organizmu, a u pozostałych choroba przechodzi w przewlekłe wirusowe zapalenie wątroby typu C, co wiąże się z postępującym włóknieniem wątroby. Po latach może doprowadzić do marskości, raka czy niewydolności wątroby. Choroba powoduje też powikłania poza wątrobowe, m.in. nerkowe, skórne, hematologiczne, neurologiczne czy reumatologiczne.

Wirus zapalenia wątroby typu C występuje w kilku formach, zwanych genotypami. Jak dotąd specjaliści zidentyfikowali ich sześć (1, 3, 4, bardzo rzadko poniżej 1% występują 2, 5 i 6). Najczęstszym w Polsce i w Europie jest genotyp 1. Typ C przebiega w podobny sposób niezależnie od zespołu genów, który wywołał infekcję. Jednak zalecenia dotyczące terapii choroby spowodowanej przez poszczególne genotypy są zróżnicowane.

Zakażenie HCV

Zakażenie HCV następuje, poprzez kontakt z krwią - gdy skażona krew dostanie się do krwiobiegu zdrowej osoby. Najczęściej ma to miejsce wskutek dzielenia się sprzętem do iniekcji niemedycznych, np. igłami do wstrzykiwania narkotyków. Zakażenie może nastąpić także poprzez:

• skażone ostre narzędzia np. podczas pracy w laboratorium;
• tatuaż, piercing i inne zabiegi naruszające ciągłość tkanek, które wykonano w niesterylnych warunkach;
• kontakty seksualne;
• zakażenie dziecka przez matkę podczas ciąży i porodu.

Część przypadków długotrwałego zakażenia może być konsekwencją zabiegów medycznych, przeprowadzanych w czasach, gdy nie były jeszcze wdrożone odpowiednie procedury profilaktyczne. Do takich zabiegów zalicza się m.in. transfuzje krwi wykonane przed 1992 rokiem. Obecnie ryzyko zakażenia w placówkach ochrony zdrowia jest bardzo ograniczone.

Zapalenie wątroby typu C

Przewlekłe zapalenie wątroby typu C jest zwykle „cichą” infekcją. Zakażony przez wiele lat nie odczuwa dolegliwości lub ma objawy niespecyficzne. Należy do nich np. zmęczenie i obniżony nastrój. Poza tym może występować żółtaczka (najczęstszy objaw ostrego zapalenia wątroby), uporczywe bóle mięśni i stawów, nieznaczne powiększenie wątroby czy śledziony. Większość infekcji diagnozowanych jest w momencie, gdy przeszły w stan przewlekły. Niekiedy jako pierwsze pojawiają się objawy powikłań wzw C – marskości wątroby czy konsekwencji pozawątrobowych, m.in. kłębuszkowego zapalenie nerek, guzkowego zapalenie tętnic, liszaja płaskiego i łuszczycy.

HCV jakie wykonać badanie?

By postawić rozpoznanie, lekarz zbiera wywiad medyczny, przeprowadza badanie fizykalne i zleca testy dodatkowe. Podstawowym badaniem w diagnostyce choroby jest test przeciwciał anty-HCV we krwi (pojawiają się one średnio 7 tygodni po zakażeniu) ‒ to badanie ma charakter przesiewowy i zleca się go jako pierwsze w przypadku podejrzenia zakażenia. U osób z obniżoną odpornością badanie przeciwciał może dać wynik fałszywie ujemny. W zależności od potrzeb specjalista może też zlecić oznaczenie w surowicy antygenu rdzeniowego HCV (HCVcAg), dodatkowe badania krwi (np. enzymy wątrobowe ‒ ALT i ASP, bilirubinę czy GGTP) oraz inne testy.

Wirus HCV reaktywny i niereaktywny – co to znaczy

Jak już wspomniano ważnym testem służącym rozpoznaniu wzw typu C jest badanie przeciwciał. Test przeprowadza się, by stwierdzić, czy mogło wcześniej dojść do zakażenia. Niereaktywny (ujemny) test przeciwciał świadczy o tym, że pacjent nie miał kontaktu z wirusem. Jeśli jednak dana osoba mogła być narażona na zakażenie HCV w ciągu 6 miesięcy poprzedzających badanie, będzie musiała zostać ponownie przetestowana. Reaktywny (pozytywny) test anty-HCV oznacza, że we krwi pacjenta znaleziono przeciwciała. Wymaga on potwierdzenia obecności we krwi RNA HCV (materiału genetycznego wirusa), co umożliwia odróżnienie zakażenia czynnego od przebytego. By ustalić, czy pacjent ma wzw typu C przeprowadza się badanie z krwi, zwane testem RNA. Badanie pozwala też określić genotyp HCV, a dzięki temu – dobrać adekwatną terapię.

Leczenie zapalenia wątroby typu C

Leczenie choroby polega na prowadzeniu odpowiedniego stylu życia i stosowaniu leków przeciwwirusowych. Wybór preparatów i czas trwania terapii zależą od genotypu wirusa, stopnia uszkodzenia wątroby, innych schorzeń oraz wcześniejszego leczenia. Jeśli powikłania są bardzo poważne, opcją terapeutyczną może być przeszczep wątroby. Choć nie ma szczepionki przeciw wzw typu C, lekarze zalecają szczepienie przeciw wirusowym zapaleniom wątroby typu A i B. Wirusy odpowiedzialne za te schorzenia mogą powodować uszkodzenie wątroby i komplikować przebieg choroby.

Wirusowe zapalenie wątroby typu C zapobieganie

By zmniejszyć ryzyko zakażenia HCV, zaleca się przestrzeganie zasad profilaktyki chorób przenoszonych przez krew, w tym m.in.

• niedzielenie się żyletkami, maszynkami do golenia czy szczoteczkami do zębów;
• wykonywanie tatuażu, piercingu, barberingu i innych zabiegów w sterylnych warunkach;
• używanie prezerwatyw.

Ryzyko wystąpienia przewlekłego zapalenia wątroby typu C zmniejsza się również dzięki leczeniu ostrej fazy choroby.

Dowiedz się więcej:

"Wątroba – objawy chorób i sposoby wsparcia"
https://www.medistore.com.pl/zdrowie/watroba

"CHOROBY WĄTROBY"
https://www.medistore.com.pl/badania-diagnostyczne/choroby/choroby-watroby